عرضه اوراق جدید گواهی سپرده نفتخام؛ ابزاری پایدار و شفاف برای تنوعبخشی مبادی فروش نفت خام ایران
تاریخ انتشار: ۲۲ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۱۷۶۲۹
به گزارش تابناک اقتصادی؛ مسئله فروش نفت کشور همواره یکی از دغدغههای حکمرانان اقتصادی کشور بوده است؛ نفت خام ایران با تاثیرپذیری بالا از اتفاقات روز دنیا، همواره مستلزم ایجاد و اتخاذ سیاستهای جدید در فروش نفت خام بوده است. از همین رو نیز سیاستهای تحولی در فروش نفت خام کشور از اهمیت دو چندانی برخوردار بودند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در این بخش، سیاستهای متنوعی از دور زدن تحریمهای فروش نفت تا مذاکره برای رفع تحریمهای فروش نفت انجام شد، ولی هر کدام از این روشها بعد از مدتی به مشکل برخوردند و مشکل پابرجا ماند. با این وجود سیاست بسیار مهم جایگزین، تنوعبخشی به مبادی فروش و ایجاد روشهای جدید برای خرید و فروش نفت خام ایران است.
یکی از سیاستهای مهمی که در ماههای اخیر به اجرا رسید، بحث فروش نفت خام ایران به پالایشگاههای نیمهفعال کشورهای همسو بوده است که تحت عنوان سیاست پالایشگاهداری فراسرزمینی ایران با جایگزینی تجهیزات استراتژیک و راهبردی فرآیند تولید در پالایشگاه مذکور، این پالایشگاههای نیمه فعال تبدیل به پالایشگاههای با ظرفیت کامل شده و نفت خام ایران را به عنوان خوراک پذیرا شده و نفت خام ایران تبدیل به مواد سوختی خواهد شد.
این سیاست، سیاست مهمی بوده است که به اجرا رسیده است، اما ظرفیت آن مشخص و محدودیتهای بسیار بالایی دارد. در ماههای اخیر یک پالایشگاه فراسرزمینی روسیه در کشور آلمان به دلیل جنگ روسیه علیه اوکراین توسط دولت آلمان به این دولت واگذار شد و حق سهامداری روسیه در این پالایشگاه فراسرزمینی را لغو کرد؛ بنابراین باید در این بخش نیز به طور جدی در انتخاب شریک تجاری برای سرمایهگذاری و سهامداری در پالایشگاههای فراسرزمینی دقت به خرج داد.
راهکار مهم و پایداری که میتواند فروش نفت خام ایران را تضمین کند، تنوع بخشی به مبادی صادراتی از طریق فروش نفت خام به اشخاص حقیقی در قالب گواهی سپرده کالایی است؛ اوراق گواهی سپرده کالایی ارواق بهاداری است که نشاندهنده مالکیت دارنده آن بر مقدار مشخصی از کالای سپرده شده در انبارهای مورد تایید بورس کالا است.
خرید سیمان از بورس از طریق گواهیهای سپرده کالایی، یکی از ملموسترین مثالهای کاربرد این نوع از اوراق بهادار است و تاکنون برای نفت خام ایران این اوراق عرضه نشده بود، اما این سیاست مهم به تازگی در دستور کار وزارت نفت قرار گرفته است و قرار است که دوشنبه ۲۲ اسفند محموله اول اوراق گواهی سپرده نفت خام در بورس انرژی ایران عرضه و قابل معامله شود
در همین رابطه نیز اوجی وزیر نفت در آیین رونمایی از معاملات گواهی سپرده نفتخام و میعانات گازی با اشاره به فعالیت ۱۶ ماهه شرکت ملی نفت ایران بهمنظور آمادهسازی این معاملات گفت: این هدف مهم با همفکری بخش اقتصاد کشور انجام و در این همکاری همه ایرادها و معایبی که در نسخههای مشابه آن در دولت گذشته وجود داشت برطرف شد. همچنین وزیر نفت با بیان اینکه گواهی سپرده نفتخام میتواند بهعنوان وثیقه و ضمانت بانکی استفاده شود، گفت: این گواهی ابزاری برای شفافیت و ایجاد تنوع در صادرات نفت است.
همچنین در رابطه با تفاوت آن با اوراق سلف نفتی دولت قبل باید تاکید داشت که کاملا این ابزار نسبت به آن ابزار تفاوت ماهوی و ابزاری دارند. گواهی سپرده نفت خام یک ابزار بسیار شفافیت زا جهت فروش نفت خام با گسترش بازارهای معاملاتی و مبادی فروش است که نفت را به صورت قطعی به فروش میرساند. این در حالی است که اوراق سلف موازی استاندارد بر مبنای عقد سلف منتشر شده و برای تامین مالی پروژهها در چهارچوب پیشفروش نفت در سررسید مشخصی در آینده انجام میشود و به نوعی آینده فروشی است.
گواهی سپرده نفت علاوه بر ویژگیهایی نظیر شفافیت در فروش نفت خام ایران و همچنین استفاده جهت وثیقه بانکی برای مشتریان خصوصی، یک ابزار بسیار مهم در جهت توسعه بازارهای مالی و همچنین توسعه ابزارهای مالی مرتبط با فروش نفت است. این ابزار علاوه بر اینکه به طور قطعی نفت حاضر کشور را به فروش میرساند، امکان تبدیل شدن به یک وثیقه و ابزار ضمانتی را نیز پیدا خواهد کرد که مزیت بالایی برای خریداران در زمینه اخذ خدمت در بازارهای جهانی خواهد داشت، زیرا اوراق گواهی سپرده نفت خام ایران دارای ضمانت تحویل و سر رسید مشخص با اعتبار شرکت ملی نفت ایران خواهد داشت و زمینه وثیقهسازی در بازارهای بینالمللی را نیز خواهد داشت.
منبع: تابناک
کلیدواژه: مناجات شعبانیه حسن غفوری فرد امیر قلعه نویی مسمومیت دانش آموزان عادی سازی روابط ایران و عربستان نفت فروش نفت بورس مناجات شعبانیه حسن غفوری فرد امیر قلعه نویی مسمومیت دانش آموزان عادی سازی روابط ایران و عربستان گواهی سپرده نفت خام فروش نفت خام ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۱۷۶۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدید جدی سلامت خانواده با طرح «عرضه اینترنتی دارو»
در عصر دیجیتال، فروش اینترنتی کالا موضوع عجیبی نیست؛ اما در رابطه با کالای حساس و استراتژیکی مثل دارو این طرح باید با آماده شدن زیر ساختها و روشن شدن مسیر عرضه دارو به مردم همراه باشد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو _ فاطمه قدیری، تقریبا یک دهه است که فروش اینترنتی اقلام مختلف از لباس و وسایل بهداشتی گرفته تا لوازم برقی در کشور مرسوم شده و در چندسال اخیر پای کالاهای دیگری همچون مواد خوراکی و حتی اقلام ارزشمند نیز به این مدل فروش باز شده است. اما چیزی که اخیرا خیلی در میان مردم و صاحبان نظر سر و صدا کرده و نظرات متناقضی در رابطه آن منتشر میشود، فروش اینترنتی داروهای مختلف است.
خطر جدی سلامت عمومی
این جدلها در صورتی است که سازمان جهانی بهداشت و سازمان غذا و دارو آمریکا از خرید دارو به شکل اینترنتی دو تعریف دارند و از آن به عنوان خطری جدی برای سلامت عمومی و بحران جهانی برای بهداشت عمومی یاد میکنند. در کشورهای مختلف تحقیقاتی انجام و مشخص شده که بیش از ۵۰ درصد از داروهایی که در فضای اینترنت خریداری میشود تقلبی بوده و یا استاندارد لازم را نداشته است.
سازمان جهانی بهداشت معتقد است که ۴۸ درصد از قصور پزشکی مربوط به قصور دارویی است. آیا میخواهیم با فروش اینترنتی دارو سهم قصور دارویی را بیشتر کنیم. فروش اینترنتی دارو تا کنون به هیچ عنوان شفافیت و مجوز لازم از سازمان غذا و دارو را نداشته است. محرمانگی اطلاعات بیماران ارزش بالایی دارد که در صورت خدشه به آن و دسترسی دستگاهها و پلتفرمها به جز وزارت بهداشت، خطرات جدی را ایجاد میکند.
فعالیتهای حوزه سلامت رقابت پذیر نیست
اقتصاد دارویی توسط ۱۵ هزار داروخانه، ۳۲ هزار داروساز و تعداد زیادی از شرکتهای تولیدی دارو چرخانده میشود. وابستگی دارو به خارج از کشور به حداقل رسیده است. مشخص نیست که چرا برخی پلتفرمها در عرضه دارو میخواهند ورود کنند. بر خلاف استناد برخی از پلتفرمها، اما بر اساس ماده ۳ بند ج تبصره ۲ قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ عنوان میکند که فعالیتهای حوزه سلامت، آموزش و تحقیقات و فرهنگ مشمول اصل ۴۴ نیست، چون رقابت پذیر نیست و نمیتوان مصرف القایی دارو را تشویق کرد.
خرید داروی سقط جنین در فضای اینترنت نیز نمونهای دیگر از دخالت پلتفرمها در حوزه سلامت است. کار این پلتفرمها بازی با جان و سلامت است که نباید اسم آن را استفاده از تکنولوژی در حوزه سلامت بگذاریم. از تکنولوژی استقبال میکنیم، اما مبدا ارسال کننده بر اساس قانون تجارت الکترونیک باید مشخص باشد چرا در برخی پلتفرمها، مبدا ارسال کالاها مشخص نیست؟ این کار خلاف قانون است. همچنین بر اساس این قانون، فروش دارو به مصرف کننده نهایی از طریق فضای اینترنتی و مجازی، ممنوع است.
پول در کیف پول داروخانه
قبل از شروع به کار پلتفرمها در فروش دارو، از چندین سال قبل ضابطهای نوشته شد و پیشنهادی را به سازمان غذا و دارو ارائه شد و چندین پایان نامه در این زمینه تدوین شده تا چارچوبی برای عرضه دارو در بستر الکترونیک وجود داشته باشد. چارچوب مورد نظر این است که مالکیت دادهها در اختیار سازمان غذا و دارو باشد و به پرونده الکترونیک سلامت یا سپاس، متصل باشد. همچنین ماهیت موتور جستجوگر داشته باید وجود داشته باشد و به نزدیکترین داروخانه متصل باشد و قائم به داروخانه بوده و پول، وارد کیف پول داروخانه شود.
قانون تجارت الکترونیک به صراحت گفته که فروش دارو به مصرف کننده نهایی از مسیر مجازی یا اینترنتی ممنوع است و اگر با این قانون مشکل دارند، آن را اصلاح کنند. لایحه اصلاح این قانون یک بار در مجلس رأی نیاورده، چون فروش دارو به مصرف کننده نهایی در بستر الکترونیک ممنوع است که باید قانون، اصلاح شود.
متاسفانه در کنار تمامی این مسائل، به دلیل مشکلات متعدد تا شهریور ۱۴۰۲ با اقداماتی که از سوی برخی دستگاههای خارج از حوزه سلامت انجام شد، ۷۰۰ داروخانه از مناطق محروم تعطیل شده و به سمت مراکز شهرها منتقل شدند.
طرح عرضه اینترنتی دارو
تیرماه سال ۱۴۰۱ معاونت علمی و کارگروه اقتصاد دیجیتال، مصوبهای را در خصوص فروش اینترنتی دارو داشت که به تصویب هیئت وزیران هم رسید. براساس مهلت دو ماهه آن، مقرر شد وزارت بهداشت دستورالعملی را در این خصوص تدوین کند، اما با توجه به بحران دارو و تغییرات مدیران سازمان غذا و دارو در آن زمان این امر محقق نشد.
در شهریورماه سال ۱۴۰۲، طبق مصوبه وزارت امور اقتصاد و دارایی، قانونی بودن فروش دارو از طریق پلتفرمها اعلام و سازمان غذا و دارو مکلف شد دستورالعمل نظارت بر فرایند فعالیت و همکاری داروخانهها با پلتفرمها برای رسیدن دارو از داروخانه به مصرف کننده نهایی را طی چهار ماه تدوین و ابلاغ کند.
این در حالی است که رئیس سازمان غذا و دارو همان زمان از مخالفت این سازمان با طرح فروش اینترنتی دارو گفت. زیرا وی معتقد بود پلتفرمهای فعلی فعال در این عرصه غیر قانونی فعالیت میکنند و مجوزی از وزارت بهداشت ندارند.
بعد از اعتراض سازمان غذا و دارو مصوبه هیئت مقررات زدایی باطل شد و طبق ستاد تنظیم بازار مقرر شد این مسیر از کانال خود طی شود.
لازم به ذکر است این طرح به صورت پایلوت با ارسال دارو به منازل جانبازان و برخی بیماران خاص در حال انجام است و تصمیم بر این شد که سازمان و غذا و دارو دستورالعملی را برای ساماندهی فروش اینترنتی دارو تا پایان سال گذشه تدوین کند.
اما اخیرا نیز بعد از کلی بحث و جدل بر سر اجرایی شدن طرح عرضه اینترنتی دارو؛ سرانجام آیین نامه این طرح از سوی وزیر بهداشت ابلاغ شد. در همین حال، ابلاغ آیین نامه عرضه اینترنتی دارو یا همان پلتفرمها، همچنان جای سئوال است که آیا قرار است مسوولیت توزیع دارو به صورت کامل در اختیار پلتفرمها قرار بگیرد یا خیر. در این آئین نامه گفته شده است که این نامه توزیع اینترنتی دارو، به مدت ۶ ماه در یکی از استانها اجرا شود و بعد از آن، شکل سراسری به خود بگیرد.
رئیس سازمان غذا و دارو، در توضیح محتوای آیین نامه توزیع اینترنتی دارو نیز گفته است که «آئیننامه حمل دارو از طریق سکوی اینترنتی است» و به هیچوجه فروش اینترنتی دارو مطرح نیست.
دارو در دست مصرف کننده
اما چیزی که قابل واضح و قابل ملاحظه است، این مسئله است که در حال حاضر برخی «پلتفرمها» به فروش اینترنتی دارو مشغول هستند و این خدمت محدود به حمل دارو نمیشود. به گفته مشاور عالی انجمن داروسازان ایران، داروهای تحت کنترل و داروهایی که نیاز به نسخه دارند در حال حاضر از طریق پلتفرمها به فروش میرسند و نکته مهم و عجیب این است که مبدأ ارسال کالا هم پنهان است. طبق قانون باید مبدأ ارسال کالا و این که دارو تحت نظر دکتر داروساز ارسال شده یا خیر، مشخص باشد.
این پلتفرمها در این بستر برخی داروهای قاچاق را به فروش میرسانند و طی ثبت یک مورد مشخص شد داروخانهای که توسط آن دارو به دست مصرف کننده میرسد مشخص نیست. ضمن این که مانند سایر کالاها از کد تخفیف برای دارو استفاده میکنند.
تأیید اصالت دارو باید توسط فرد متخصص (مسئول فنی) صورت بگیرد که این امر در فروش اینترنتی در پلتفرمهای کنونی اصلا شفاف نیست. در این پلتفرمها مشخص نیست که به عنوان مثال شرایط نگهداری و اصل بودن دارو توسط مسئول فنی بررسی میشود یا خیر.
علیرغم این که فروش اینترنتی دارو یک نیاز است، اما این طرح در حال حاضر بسیار نپخته و خام است و لازم است که درست طرحریزی شود. در ابتدا باید امنیت فضای مجازی برای فروش دارو تأمین شود و چون دارو در ارتباط مستقیم با سلامت مردم است باید مسیر فروش و عرضه دارو به دست بیمار کاملا شفاف باشد. چون عدهای در این میان قطعا دنبال سودجویی هستند و با شرایط کنونی رقابت ناسالم بین برخی داروخانهها برای جلب مشتری وجود دارد.
فروش اینترنتی باید از یک پروتکل درمانی تبعیت کند، زیرا هر دارو دارای شرایط نگهداری خاصی است و نظارت مسئول فنی برای تأیید اصالت دارو ضروری است و برخی از داروهایی که از این طریق به دست متقاضی میرسد، با اینکه تولید داخل نیستند و باید برچسب تیتک داشته باشند فاقد آن هستند.